O,o

oloshi 1 Instrumènt o aparato pa midi tempu o dividié den ora, minüt o sekònde. E oloshi den sala ta kana atras; esun den komedor ta kana dilanti; esun den kushina so ta duna ora eksakto. 2 (med) Hinchá di glándula linfátiko den las. ‹sin› bubo | (oloshi di) wèker Oloshi ku por pone na e ora deseá pa e rin, zum òf produsí otro zonido pa lanta u.h. fo’i soño. | E hende ei su oloshi a keda pará. Bisá di u.h. ku no ta bai ku tempu. | Manera oloshi ta bati na kas, e n’ ta bati niun kaminda. No tin niun lugá mihó pa ta ku na bo mes kas. | manera un oloshi ta kana Bisá di algu ku ta funshoná ku presishon. A pesar di tantu aña ku mi tin e, mi outo ta kore manera un oloshi ta kana. | mira oloshi Dirigí bista riba un aparato ku ta registrá ora pa sa kuant’or tin. Na edat di shete aña kaba ta siña mucha mira oloshi na skol. | Oloshi a para. Oloshi a stòp di kana, no ta funshoná mas. | Oloshi a pèrdè kuèrdè. Bisá di un hòmber impotente. | oloshi análogo Oloshi ku ta mustra ora, usando su mannan ku ta move mekánikamente rònt di su kara. | oloshi astronómiko Oloshi ku, fuera di ora, ta duna informashon astronómiko, manera posishon relativo di solo, luna, konstelashon zodiakal i, tin bia, di e planetanan mas grandi. | oloshi atómiko Oloshi sumamente eksakto ku ta traha a base di vibrashon di atom. E ta e tipo di oloshi mas konfiabel i eksakto na mundu, ku ta kana un sekònde atras despues di 5 mil mion pa 15 mil mion aña. | oloshi di anochi (Ipomoea carnea) Arbusto karibense ku ta flora mainta, ku flor lila na forma di tròmpèt. | oloshi di kuarts Oloshi regulá pa un kristal di kuarts, ku ta produsí un frekuensia sumamente stabil, loke ta duna ora masha presis. | oloshi di kúkuk Oloshi ku un para ku ta sali bisa kúkuk kada be ku e marka ora kompleto. | oloshi di man Oloshi ku tin un banchi di kueru o di kualke otro material, pa bisti na pòls. | oloshi di mesa Oloshi pa pone pará riba mesa. | oloshi di muraya Oloshi pa kologá na muraya. | oloshi di rèki Estilo di oloshi antik, originalmente pa pone pará riba mesa, trahá na siglo XVII i XVIII i ku despues a bin pone riba rèki na muraya pa duna espasio na e pesanan ku ta kologá. | oloshi di saku Oloshi tené ku un lontina o sea kadena, den saku di bachi o zjilèt di hende hòmber. | oloshi di santu Instrumènt pa midi un periodo di tempu determiná. E ta konsistí di dos resipiente di glas, ku via un kanal smalitu ta konektá ku otro. E resipiente ariba ta kontené santu fini, ku, debí na forsa di gravedat, ta tuma un periodo di tempu determiná pa pasa kompletamente for di e resipiente ariba, yega den esun abou. Despues por bòlt’e pa e proseso kuminsá di nobo. | oloshi di solo Oloshi ku ta midi tempu pa medio di e sombra ku un weizer ta proyektá riba un superfisie. | oloshi digital Tipo di oloshi ku ta indiká ora mediante sifra, kontrario na oloshi análogo, kaminda ta posishon di e mannan di oloshi den moveshon ta indiká ora. | oloshi eléktriko Oloshi ku ta funshoná ku elektrisidat, kontrario na oloshi mekániko. | oloshi kaná Wega di baile rònt di un kantidat di stul, kaminda e partisipantenan riba sierto señal (generalmente ora muzik stòp) mester sòru di haña un stul pa nan kai sinta. Semper tin un stul ménos ku e kantidat di partisipante. Esun ku no haña stul ta kai afó. Ta kita un stul i wega ta sigui. | oloshi kinétikoBásikamente oloshi mekániko ku e kapasidat di duna su mes kuèrdè ku moveshon di brasa di su doño, loke ta hasi ku no ta nesesario dun’é kuèrdè. | oloshi riba pia Tipo di oloshi estilo bieu, ku un péndulo largu, den un kashi haltu, smal di palu, ku ta para riba su kurpa riba suela, generalmente entre seis i ocho pia haltu. E oloshi riba pia den nos sala tabata bati kada ora i kada mei ora; e zonido tabata manera di Big Ben na Lònden. 

orea 1 Órgano reseptor di zonido, situá na tur dos banda di kabes, ku ta konsistí di un parti eksterno, un parti sentral i un parti interno. E parti interno mas profundo di orea, konosí komo laberinto, ta kontené e.o. un kamber yamá vestíbulo ku tin un papel prinsipal den mantenementu di ekilibrio. 2Parti eksterno di e órgano yamá ‘blat di orea’. A bora e yu su lèlè di orea i bistié renchi mésora. 3 Snèk trahá di mansa di pastechi, riba kua generalmente ta stroi suku. Tambe: orea di Haman (sef). 4Kaminda di gara un opheto, manera wea, kòpi, etc., formá o posishoná m.o.m. manera orea. Wea di kushiná tin dos orea. Den labamentu di ko’i kibra di forma deskuidá, kònchi sa pèrdè orea. | Awor e ta ranka su orea. Awor e tin masha duele di loke el a hasi òf keda sin hasi. Tambe: Awe e ta yora malai. | buraku di orea Buraku masha chikitu ku ta bora den lèlè di orea pa por pasa renchi aden. Komo mi tin hopi aña sin bisti renchi di orea, mi buraku di orea a sera. Awor ta na moda pa bora mas di un buraku den orea pa bisti hopi renchi pareu.| E n’ tin orea. Ekspreshon pa indiká falta di obediensia. Tambe: Su orea ta masha duru. E tin orea duru. | E ta kos di kologá na orea. E dams ta sumamente bunita i nèchi bistí. | E yunan ei ta kome e mama su orea. E yunan ta kome dje tantu ei, ku e mama no tin sufisiente kuminda pa duna nan. | gogorá/gwera orea Bora buraku den lèlè di orea pa pasa renchi. Tambe: bora orea. | hala u.h. su orea Skual u.h. | kòrta u.h. su orea 1 Kometé infidelidat kontra bo partner. 2 Bisá na chansa dor di u.h. ku ta haña ku a faboresé un otro, miéntras e tabata kere di ta faborito. Susanita, m’a mira bo bai bishitá mi bisiña ayera sin ku bo a pasa akibanda; b’a kòrta mi orea. | Mi orea ta flùit. Kreensia ku e momento ei tin hende ta papia riba bo. Si ta e orea robes ta flùit, ta bon nan ta papia di bo i si ta e orea drechi, ta malu nan ta papia di bo. | orea di buriku 1 Orea di e bestia di transporte i karga yamá buriku. 2 (fig) Doblá na punta di página di un buki òf revista. | orea di kozein E puntanan ku ta sali na kada banda parti ariba di un kozein di bentana, o di porta, ku ta sirbi pa ta sementá den muraya pa e kozein keda bon ankrá. | orea di laman (Rhodactis sanctithomae) Tipo di anemon di laman ku ta krese den kolonia, pero individualmente, sin ta interkonektá ku otro. Nan tin forma di disko tur na tentákulo chikitu, koló maron òf blanku. Méskos ku koral, orea di laman tin e kapasidat pa retraktá. | orea di pastechi Ekspreshon usá komparativamente pa tenta. Tambe: orea di para taksi, orea di blach’i tuna, orea di sùlt. | orea di polis Aparato fihá na un palu riba tereno públiko pa hende por komuniká ku polis. | orea (di porko) Orea di porko ku ta usa pa traha sùlt. E señora a kumpra dos kilo di orea i un kilo di siboyo kòrá pa e traha sùlt pa fin di aña. | orea di raton (Callisia repens) Mata chikitu, dekorativo, di te 30 cm, ku blachi lombrante na abundansia. Tin bia e blachinan sa tira pa kòrá lila. E flornan ta blanku, chikitu. E mester di klaridat di lus di dia, pero no di solo direkto. | ranka u.h. su orea Akto literal kaminda u.h. ta ranka un otro hende na esaki su orea pa rabia òf pa tenta. | renchi di orea Prenda ku hende ta bisti na orea komo adòrno. | smail di orea pa orea Smail tur ku tin, sonrisa grandi. | Su orea ta kima. E tin masha gana di tal o kual kos. | tambú di orea (anat) Membrana ku ta separá e parti eksterno di e kavidat di orea for di e parti interno. | wea di un orea Wea pa oriná aden, wea di pishi. Tambe: wea di rèspèt, wea di kamber.